Podmiotami tego rodzaju podatku są osoby prawne i fizyczne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Minister Finansów wskazał dokładne przypadki, gdy podatkowi akcyzowemu podlegają podatnicy inni, niż importerzy i producenci wyrobów akcyzowych.
Podatek akcyzowy to obowiązek opłacania ustalonej kwoty, nałożonej na niektóre wyroby konsumpcyjne i dobra, aby ograniczyć ich spożycie lub ze względu na wysoka akumulację zysku.
Wprowadzenie takiego podatku ma za zadanie zmniejszyć popyt na wybrane przez państwo produkty, najczęściej wyroby tytoniowe i ropopochodne, produkty energetyczne oraz napoje alkoholowe.
Ciężar opodatkowania w przypadku tego rodzaju należności finansowych nakładany na wytwórcę lub sprzedawcę przerzucany jest na konsumenta w postaci podwyższonej ceny sprzedawanych towarów i usług.
Akcyza różni się od podatków obrotowych m.in. sposobem określania przedmiotu i podstawy opodatkowania – podmiotami są producenci i importerzy, a zapłacenie cła nie zwalnia przedsiębiorcy od dokonania opłat na ogólnych zasadach podatku od towarów i usług.